“Wellicht bestaat er geen enkele omgeving in Europa die zo typerend is voor de art nouveau als Ålesund. Hoe indrukwekkend de Mathildenhöhe in Darmstadt of de Louizalaan in Brussel ook mogen zijn, in niets zijn ze te vergelijken met de omvang en de verscheidenheid van Ålesund.” (Directeur-Generaal van de Raad van Bestuur van het Cultureel Erfgoed, Stephan Tschudi-Madsden, Ph.D., 1975.)
Waarom? – Alles begon met de grote brand die uitbrak tijdens de stormnacht van 23 januari 1904, om 2u15. In enkele dramatische uren tijd werden 800 huizen volledig in de as gelegd en waren 11 000 mensen dakloos. Er bleef nauwelijks iets over van wat ooit Ålesund was. De wederopbouw van Ålesund werd tot project van nationaal belang uitgeroepen en uit heel Noorwegen kwamen meer dan 50 architecten eraan meewerken.
Het was een unieke gelegenheid om een nieuwe Noorse stadsarchitectuur in steen, baksteen en pleisterwerk uit te werken. De architecten inspireerden zich op internationale – vooral Duitse – voorbeelden evenals op de nationale romantiek.
In amper drie jaar tijd verrees het nieuwe Ålesund als een feniks uit zijn as. In een compacte centrale wijk werden meer dan 320 art-nouveaugebouwen naast elkaar gebouwd. Zo ontstond het wellicht meest volledige stedelijke art-nouveaulandschap van heel Europa. En al even indrukwekkend is de wisselwerking tussen de stad en zijn prachtige omgeving: de zee en haar geluiden, de bergen, de eilanden en de fjorden.
Welkom in Ålesund!
“Ålesund is een parel onder de Noorse steden. Bijna nergens elders is zulk een uitgestrekte en complete omgeving bewaard gebleven. Het is een uniek voorbeeld van een stad geconcentreerd op een klein gebied. Ruimten op mensenmaat en met regelmatige maar gevarieerde kenmerken, dat zijn de kwaliteiten die Ålesund voor alles sieren.” (Professor Christian Norberg-Schultz, 1975.)
Image | artist | function | date |
---|---|---|---|
Karl Norum | Architect | 1852-1911 | |
Hagbarth Schytte-Berg | Architect | 1860-1944 | |
Jens Zetlitz Monrad Kielland | Architect | 1866-1926 | |
Christian Fürst | Architect | 1860-1910 | |
Harald Krogh Stabell | Architect | 1874-1936 | |
Carl Michaelsen | Architect | 1869-1940 | |
Kristian Tobias Rivertz | Architect | 1862-1937 | |
Mathias Nicolai Brække | Architect | 1973-1919 |
Cover | Author | Description | date | Link |
---|---|---|---|---|
Harald Grytten, Jiri Havran | Jugendbyen Ålesund - The city of Art Nouveau Arfo, In Norwegian and English. ISBN: 82-91399-02-6. |
1997 | ||
Farstad, Aud Jorunn | Lys opp! elektrisiteten - moderniteten - jugendstilen. Jugendstilsenteret elektrisiteten - moderniteten - jugendstilen. Jugendstilsenteret |
2006 | ||
Sandved, David Aasen | Olaf Lange - Jugendstil og symbolisme i norsk grafikk/Jugendstil and Symbolism in the Graphic Art of Norway. Jugendstilsenteret. Jugendstil og symbolisme i norsk grafikk/Jugendstil and Symbolism in the Graphic Art of Norway. Jugendstilsenteret. |
2005 | ||
Tvinnereim, Helga Stave | Arkitektur i Ĺlesund 1904 1907 Oppattbygginga av byen etter brannen 23. januar 1904. Magistergradsavhandling i kunsthistorie. Universitetet i Oslo. |
1981 | ||
Synnes, Ada Lene | Ĺlesund-en by i rivende utvikling Hovedfagsoppgave i etnologi, Institutt for Kulturstudier og Kunsthistorie, Universitetet i Bergen. |
1998 | ||
Melsćter, Torgeir | Fire byggherrer og en arkitekt, noen glimt fra deler av Ĺlesunds nćringsliv og bygningshistorie i ti-ĺra omkring bybrannen i 1904. |
2003 | ||
Monsen, Line og Eivind Olsen | Tilstandsvurdering - Jugendstilhus i Ĺlesund, Hovedoppgave, NTNU |
2003 | ||
Monsen, Line og Eivind Olsen | Tilstandsvurdering - Jugendstilhus i Ĺlesund, Bilag, Hovedoppgave, NTNU Tilstandsvurdering - Jugendstilhus i Ĺlesund, Hovedoppgave, NTNU |
2003 | ||
Schrřder, Marte Kjersti | Spillet om jugendbyen - en lokalmaktstudie i Ĺlesund kommune, Hovedoppgave i statsvitenskap, Universitetet i Oslo en lokalmaktstudie i Ĺlesund kommune, Hovedoppgave i statsvitenskap, Universitetet i Oslo |
2001 | ||
Ĺlesund kommune, Teknisk sektor | Verne-og byformingsplan for ĺlesund sentrum, Plan- og bygningsavdelingen Verne-og byformingsplan for ĺlesund sentrum, Plan- og bygningsavdelingen |
2001 | ||
Lande, Tove K. | "som strĺler fra Kristi herlighet ind i vor sjćl" Hovedfagsoppgave i Kunsthistorie, Universitetet i Bergen |
2000 | ||
Braaten, Ivar Gunnar | Opp av asken- arbeiderbevegelsens framvekst under gjenreisingen av Ĺlesund etter brannen i 1904, Hovedoppgave i historie, Universitetet i Oslo. |
1983 | ||
Berg, Christian, Jan -Olav Toft, Nils Erik Rřsvik og Egil Wahl | En bygningsanalyse af Carl E. Rřnneberg og Sřnners forretningslokale av arkitekt Karl Norum, NTH |
1980 |
Partner:
Jugendstilsenteret – The Art Nouveau Centre
Jugendstilsenteret Apotekergata 16
NO – 6004 Ålesund Norway
Phone: + 47 70104970
Fax: +47 70104971
E-mail: post@jugendstilsenteret.no
Local Partners: