In Havana komt de erfenis van de art nouveau vooral in de architectuur tot uiting. Dit erfgoed omvat kleine, losstaande gebouwen die tussen 1900 en 1920 werden gebouwd, dus vrij laat ten opzichte van de andere landen. De belangrijkste voorbeelden bevinden zich langs de brede lanen in de centrumwijken, terwijl andere meer verspreid liggen binnen compacte blokken in dichter bebouwde stadszones of in verder gelegen voorsteden. Al deze gebouwen verwerkten trots het repertoire van de art nouveau, een stijl die hier vooral op woongebouwen werd toegepast.
Het grote verschil met Europa is dat de art nouveau in Havana eerder een elegant omhulsel was dan fundamenteel nieuwe benadering van de ruimte. Meestal bleef ze beperkt tot een versiering die op neoclassicistische of eclectische gevels werd aangebracht. Deze tropische versie van de art nouveau is te danken aan Catalaanse meesters die tussen 1790 en 1840 uit Spanje waren gearriveerd, op zoek naar betere economische kansen.
Deze grote Spaanse gemeenschap, die zich tegen de tweede helft van de 19de eeuw stevig had gevestigd op Cuba, bracht ook haar knowhow op het gebied van bouwtechnieken en toegepaste kunsten mee. De Catalanen waren zowel promotoren als ontwerpers: een van hun belangrijkste bijdragen was de oprichting van ateliers voor de productie van geprefabriceerde decoratieve elementen. Dit zou doorslaggevend blijken voor de verspreiding van het modernisme. De bekendste ateliers waren die van Balthazar Ustrell, bekend om zijn ornamenten in cement en gips, en van architect Mario Rotllant, gespecialiseerd in de fabricage van kunststeen en allerhande soorten ornamenten in cement.
De art nouveau-elementen beperkten zich niet tot het metselwerk: de architecten pasten ze ook op grote schaal toe op hun schrijnwerk, ijzerwerk, glasramen, keramiektegels voor vloeren en plinten, trapleuningen, tuinmeubelen en stadsmeubilair. De art nouveau drukte tevens haar stempel op de interieurs, via meubelen in hout en staal, lampen en een ongelooflijke variëteit van nuttige en decoratieve objecten.
Her en der zijn in Havana nog concentraties van de art nouveau te zien. Dat is het geval in Cárdenas, aan de zuidwestelijke grens van het historische centrum van de hoofdstad, en in de Manrique-straat in de wijk Centro Habana. Deze unieke gehelen zijn al even zeldzaam en waardevol als de overblijfselen van de art nouveau zelf.
Image | artist | function | date |
---|---|---|---|
Mario Rotllant | |||
Eugenio Dediot Recolin | |||
Joan O. Tarruel | |||
Josep Planas Rivas | |||
Alberto de Castro | |||
Arturo Marqués Marqués | |||
Ramón Magriñá | |||
Jaime Cruanyas | |||
Hilario del Castillo | |||
José Joaquín Bosch Avilés | |||
Albert Crusellas | |||
Pedro Iduate Petit | |||
Francisco Anastasio | |||
José Mato | |||
Francisco Ramírez | |||
Lorenzo Rodríguez | |||
Narcís Bou | |||
Arturo Marqués | |||
Tomás Bustillo | |||
Ignacio Vega Ramonteau | |||
Federico de Arias Rey |
Cover | Author | Description | date | Link |
---|---|---|---|---|
Leonardo Morales | La arquitectura en Cuba de 1898 a 1929 La Habana, El Arquitecto |
1929 | ||
Joaquín Weiss | Medio siglo de arquitectura cubana Imprenta Universitaria, La Habana |
1950 | ||
Joaquín Weiss | Art Nouveau: la rama cubana, Revista Cuba,La Habana. |
1965 | ||
Vivien Acosta | De Europa a Cuba: Art Nouveau Universidad de La Habana, La Habana |
1969 | ||
Roberto Segre, E. Cárdenas y L. Aruca | Historia de la arquitectura y el urbanismo: América Latina y Cuba Ed. Pueblo y Educación, La Habana |
1986 | ||
Roberto Segre | La arquitectura moderna en América Latina Ed. ISPJAE, La Habana |
1989 | ||
Eduardo L. Rodríguez | La Habana. Arquitectura del siglo XX Ed Blume, Barcelona |
1998 | ||
Eliana Cárdenas | El Art Nouveau en La Habana, Arquitectura y Urbanismo La Habana |
2001 | ||
Tate Cabré | Un amor que fa historia. Catalunya a Cuba Ed Edicions 62, Barcelona |
2004 |
Partner:
Nelys García Blanco
Dirección de Cooperación Internacional
Oficina del Historiador de La Habana
San Ignacio 358 e/ Teniente Rey y Muralla, Segundo Piso
Plaza Vieja
La Habana Vieja
CP 10100
La Habana
Cuba
Phone: +53 7 869 72 12
Email: nelys@coopera.ohc.cu
Local Partner:
International cooperation’s office
Empedrado 154
Plaza de la Catedral
Habana Vieja
C.P. 10100
Cuba
Phone: + 537 8603190
+ 537 8608472
Fax: + 537 8661835