Rīga, de hoofdstad van Letland, is een echte art-nouveaustad. In het centrum bevindt zich de fraaiste concentratie van art-nouveaugebouwen ter wereld: meer dan een derde van alle gebouwen kan er tot die stijl worden gerekend. Dit architecturale ensemble is trouwens ingeschreven op de Lijst van het Werelderfgoed. Het begin van de 20ste eeuw viel samen met de “gouden eeuw” van de ontwikkeling van Rīga, dat een van de belangrijkste industriële, commerciële en culturele centra aan de oostkust van de Oostzee werd. In een periode van vijftien jaar kende de bevolking bijna een verdubbeling: aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog had de stad meer dan 500 000 inwoners.
De eerste art-nouveaugebouwen van Rīga zagen het daglicht in 1899. Vanaf 1904 verdween het eclecticisme volledig van het architecturale toneel en werd het door de art nouveau vervangen.
Hoewel de nieuwe stijl zich in Rīga op de Duitse, Oostenrijkse en Finse architecten inspireerde, bleef hij in de eerste plaats sterk verankerd in de lokale culturele tradities. Aanvankelijk werd een beroep gedaan op lokale architecten, waarvan de meeste waren afgestudeerd aan de afdeling Architectuur die in 1869 aan het Polytechnisch Instituut van Rīga was opgericht.
De art-nouveaugebouwen van Rīga vertonen een grote vormelijke diversiteit maar kiezen toch voor een vrij sobere en gestructureerde architecturale taal. Dat sluit echter geenszins de aanwezigheid van gebouwen met een grote decoratieve rijkdom uit. De meest typische varianten zijn die van de zogenoemde “perpendiculaire art nouveau” en de nationale romantiek. Die laatste weerspiegelt een zoektocht naar een nationale Letse identiteit via de architectuur. De art nouveau was in Rīga een bijzonder professioneel en gevarieerd verschijnsel dat tot een versmelting van alle plastische kunsten leidde.
Image | artist | function | date |
---|---|---|---|
Konstantins Peksens | architect | 1859-1928 | |
Eizens Laube | architect | 1880-1967 | |
Aleksandrs Vanags | architect | 1873-1919 | |
Janis Alksnis | architect | 1869-1939 | |
Ernests Pole | architect | 1872-1914 | |
Mikhail Eisenstein | architect | 1867-1921 | |
Wilhelm Bockslaff | architect | 1858-1945 | |
Paul Mandelstamm | architect | 1872-1940ies | |
Heinrich Scheel | architect | 1829-1909 | |
Gustavs Skilters | sculptor | 1874-1954 | |
Julijs Madernieks | applied arts, graphics | 1870-1955 | |
Janis Rozentals | painter | 1866-1916 | |
Janis Valters | painter | 1869-1932 | |
Rudolfs Perle | painter | 1875-1917 | |
Peteris Krastins | painter | 1882-1942 |
Cover | Author | Description | date | Link |
---|---|---|---|---|
Jānis Krastiņš | Rīga : Pa Rīgas jūgendstila pēdām. Rīga: on the tracks of Art Nouveau in Rīga Bruxelles, CIVA ISBN: 2-9600298-9-5. |
2003 | ||
Jānis Krastiņš | Rīga. Jugendstilmetropole - art nouveau metropolis - jugendstila metropole [S.I.], SIA ISBN: 9984-9178-1-9. |
1998 |
Partner:
Rīgas pašvaldības kultūras iestāžu apvienība – Association of Culture Institutions of Riga City Council
Pils iela 18
LV – 1050 Riga
Latvia
Phone: +371 67037775, +371 67181183
Fax: +371 67181810
E-mail: apvieniba@riga.lv, jugendstils@riga.lv
Links
Art Nouveau objects in Rīga
Rīgas Jūgendstila centrs Facebook page
Muzejs Rīgas Jūgendstila centrs Latvija