Rīga, de hoofdstad van Letland, is een echte art-nouveaustad. In het centrum bevindt zich de fraaiste concentratie van art-nouveaugebouwen ter wereld: meer dan een derde van alle gebouwen kan er tot die stijl worden gerekend. Dit architecturale ensemble is trouwens ingeschreven op de Lijst van het Werelderfgoed. Het begin van de 20ste eeuw viel samen met de “gouden eeuw” van de ontwikkeling van Rīga, dat een van de belangrijkste industriële, commerciële en culturele centra aan de oostkust van de Oostzee werd. In een periode van vijftien jaar kende de bevolking bijna een verdubbeling: aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog had de stad meer dan 500 000 inwoners.

De eerste art-nouveaugebouwen van Rīga zagen het daglicht in 1899. Vanaf 1904 verdween het eclecticisme volledig van het architecturale toneel en werd het door de art nouveau vervangen.

Hoewel de nieuwe stijl zich in Rīga op de Duitse, Oostenrijkse en Finse architecten inspireerde, bleef hij in de eerste plaats sterk verankerd in de lokale culturele tradities. Aanvankelijk werd een beroep gedaan op lokale architecten, waarvan de meeste waren afgestudeerd aan de afdeling Architectuur die in 1869 aan het Polytechnisch Instituut van Rīga was opgericht.

De art-nouveaugebouwen van Rīga vertonen een grote vormelijke diversiteit maar kiezen toch voor een vrij sobere en gestructureerde architecturale taal. Dat sluit echter geenszins de aanwezigheid van gebouwen met een grote decoratieve rijkdom uit. De meest typische varianten zijn die van de zogenoemde “perpendiculaire art nouveau” en de nationale romantiek. Die laatste weerspiegelt een zoektocht naar een nationale Letse identiteit via de architectuur. De art nouveau was in Rīga een bijzonder professioneel en gevarieerd verschijnsel dat tot een versmelting van alle plastische kunsten leidde. 

Image artist function date
Konstantins Peksens architect 1859-1928
Eizens Laube architect 1880-1967
Aleksandrs Vanags architect 1873-1919
Janis Alksnis architect 1869-1939
Ernests Pole architect 1872-1914
Mikhail Eisenstein architect 1867-1921
Wilhelm Bockslaff architect 1858-1945
Paul Mandelstamm architect 1872-1940ies
Heinrich Scheel architect 1829-1909
Gustavs Skilters sculptor 1874-1954
Julijs Madernieks applied arts, graphics 1870-1955
Janis Rozentals painter 1866-1916
Janis Valters painter 1869-1932
Rudolfs Perle painter 1875-1917
Peteris Krastins painter 1882-1942
Cover Author Description date Link
Jānis Krastiņš Rīga : Pa Rīgas jūgendstila pēdām. Rīga: on the tracks of Art Nouveau in Rīga

Bruxelles, CIVA ISBN: 2-9600298-9-5.
2003
Jānis Krastiņš Rīga. Jugendstilmetropole - art nouveau metropolis - jugendstila metropole

[S.I.], SIA ISBN: 9984-9178-1-9.
1998

Partner:

Rīgas pašvaldības kultūras iestāžu apvienība – Association of Culture Institutions of Riga City Council
Pils iela 18
LV – 1050 Riga
Latvia
Phone: +371 67037775, +371 67181183
Fax: +371 67181810
E-mail: apvieniba@riga.lvjugendstils@riga.lv

Links

Art Nouveau objects in Rīga
Rīgas Jūgendstila centrs Facebook page
Muzejs Rīgas Jūgendstila centrs Latvija